Ağrılı Adet Görme Tedavisi

Ağrılı Adet Görme Nedir?

Ağrılı adet görme (Dismenore) alt batın bölgesinde zonklama veya kramp şeklindeki sancılı adet dönemleri olmasıdır. Birçok kadın adet dönemlerinden hemen önce ve adet görürken bu tür kramp sancıları yaşar.

Ağrılı adet dönemleri çoğu kadın için can sıkıcı olsa da bazı kadınlarda günlük aktiviteleri kısıtlayacak kadar şiddetli olabilir.

Endometriozis veya rahim miyomları gibi durumlar adet sancılarına neden olabilir. Nedene yönelik tedavi ağrıyı azaltma açısından kilit noktadır. Başka bir sebepten kaynaklanmayan adet sancıları yaşla birlikte azalma eğilimindedir. Doğumdan sonra çoğunlukla kendiliğinden geçer.

Ağrılı Adet Belirtileri

Sancılı adet görme belirtileri şunlardır;

Alt batında yoğun hissedilen zonklama veya kramp şeklindeki ağrılar,
Adet zamanından birkaç gün önce başlayan ağrı, adetin başlamasından 24 saat sonra pik yapar ve birkaç gün içinde azalır,
Donuk şekilde sürekli olan ağrılar,
Bel ve bacaklara yayılan ağrı.

Bazı kadınların ayrıca;

Baş ağrısı,
Baş dönmesi,
Mide bulantısı,
İshal.

Ağrılı Adet Görme Nedenleri

Adet dönemi süresince, rahim içi zar gebeliğe hazırlanmak için dökülerek vajinal yoldan dışarı atılır. Rahim içi zarın dökülmesi, ağrı ve inflamasyonda rol oynayan hormon benzeri maddeler (prostaglandinler) ile sağlanır. Bu maddeler rahim kaslarındaki kasılmaları düzenler. Yüksek prostaglandin düzeyleri, şiddetli adet krampları ve ağrılı adet görme ile ilişkilidir.

Ağrılı adet görme nedenleri şunlar olabilir;

Rahim miyomları: Rahim duvarındaki bu iyi huylu kitleler ağrıya neden olabilir.

Pelvik inflamatuar hastalık: Üreme organlarını içeren bu tür enfeksiyonlara genellikle cinsel yolla bulaşan bakteriler yol açar.

Endometriozis: Rahim içini kaplayan doku en yaygın olarak fallop tüplerine, yumurtalıklara veya alt batını kaplayan dokulara giderek yapışabilir. Buna endometriozis denir.

Adenomyozis: Rahim içini kaplayan doku, rahmin kas duvarları içine yerleşirse buna adenomyozis denir.

Rahim ağzında darlık: Bazı kadınlarda, rahim ağzı, rahmin içinde ağrılı bir basınç artışına neden olacak şekilde dar ve küçüktür. Bu da adet akışını engelleyerek ağrıya neden olur.

Ağrılı Adet Görme Risk Faktörleri

Aşağıdaki durumlarda adet krampları riski artabilir;

Ergenliğe erken yaşta girmek (11 veya daha küçük yaşta),
Adet dönemlerinde ağır kanama (menoraji),
Düzensiz adet kanamaları olması (metroraji),
30 yaşından küçük olmak,
Ailenizde adet sancıları öyküsü olması,
Sigara kullanıyor olmak.

Dismenore Komplikasyonları

Ağrılı adet görme okul, iş ve sosyal aktiviteleri sınırlandırabilir. Bununla birlikte, ağrılı adet görme ile ilişkili miyom, polip, endometriozis gibi bir hastalığınız varsa, doğurganlık sorunları yaşayabilirsiniz. Pelvik inflamatuar hastalık, fallop tüplerinde hasar yaratabilir. Bu durum rahim dışında döllenmiş olan yumurtanın tüplere yerleşme riskini artırabilir (ektopik gebelik).

Dismenore Tanısı

Dismenore tanısı tıbbi hikaye ve fizik muayene ile yapılır. Fizik muayene ile üreme organlarındaki anormallikler ve enfeksiyon belirtileri araştırılır.

Doktor fizik muayene sonrasında gerek duyar ise başka test ve görüntüleme yöntemeleri de ister;

Ultrason: Ultrason ile ses dalgaları kullanılarak rahim, serviks, fallop tüpleri ve yumurtalıklar hızlı ve kolay bir şekilde görüntülenir.

Diğer görüntüleme yöntemleri: BT veya MR görüntüleme daha fazla ayrıntı ile ultrasona ek katkı sağlayabilir. Altta yatan hastalıkların saptanmasında yardımcı olabilir. BT X-ışını ile vücudumuzdaki kemik, organ ve diğer yumuşak dokuların kesitsel görüntülerini oluşturur. MRG ise radyo dalgaları ve güçlü bir manyetik alan kullanarak yumuşak dokuların ayrıntılı görüntülerini oluşturur. Her iki görüntüleme yöntemi basit ve ağrısızdır.

Laparoskopi (Kapalı Ameliyat): Adet sancılarını teşhis etmek için genellikle gerekli olmasa da, laparoskopi endometriozis, yapışıklıklar, miyomlar, yumurtalık kistleri ve ektopik gebelik gibi altta yatan bir hastalığı tespit etmeye yardımcı olabilir. Laparoskopi ile doktor karın boşluğunu ve üreme organlarını, karnınızda küçük kesiler yaparak ve küçük bir kameralı sistem kullanarak fiber optik tüp ile görüntüler.

Adet sancılarınızı hafifletmek için doktorunuz şunları önerebilir:

Ağrı kesici ilaçlar: Doktorun reçete ettiği bazı ağrı kesicilerin adet döneminin başlamasını beklemeden bir gün önce başlayan düzenli dozlarda kullanımı adet sancılarını kontrol etmeye yardımcı olabilir. Bu ağrı kesiciler adetin başlangıcında alınabilir. Ayrıca semptomların hissedildiği anda alınarak iki ile üç gün boyunca doktorun belirttiği şekilde semptomlar gidene kadar kullanılabilir.

Hormonal doğum kontrolü: Ağızdan alınan doğum kontrol hapları, yumurtlamayı önleyen ve adet sancılarının şiddetini azaltan hormonlar içerir. Bu hormonlar başka şekillerde de verilebilir. Bunlar; Enjeksiyon, cilt yaması, kolunuzun derisinin altına yerleştirilmiş bir implant, vajinaya yerleştirdiğiniz esnek bir halka veya rahim içi bir cihaz (RİA) şeklindedir.

Ameliyat: Adet sancılarına endometriozis veya miyom gibi bir bozukluk neden oluyorsa, sorunu düzeltmek için ameliyat gerekebilir. Diğer yaklaşımlar semptomları hafifletmezse ve çocuk sahibi olmayı planlamıyorsanız, rahmin cerrahi olarak çıkarılması da bir seçenek olabilir.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri

Yeterli uyku süresi ve dinlenme yanı sıra, adet sancılarını hafifletebilecek şeyler şunlardır;

Cinsel ilişki de dahil olmak üzere fiziksel aktivite ve egzersiz, bazı kadınlar için adet kramplarını hafifletmeye yardımcı olur.
Sıcak bir banyoda bekletmek, bir ısıtma yastığı, sıcak su şişesi veya alt batına ısı yaması kullanmak adet kramplarını hafifletebilir.
Bazı çalışmalar E vitamini, omega-3 yağ asitleri, B-1 vitamini (tiamin),B-6 vitamini ve magnezyum takviyelerinin adet sancılarını azaltabileceğini göstermiştir.
Psikolojik stres, adet sancıları ve komplikasyonlarını artırabilir. Bu nedenle stresi mümkün olduğunca azaltın.

Alternatif Yöntemler

Adet sancılarını tedavi etmek için birçok alternatif tedavi, uzmanların bunları önerebileceği kadar çalışılmamıştır. Bununla birlikte, aşağıdakiler de dahil olmak üzere bazı alternatif tedaviler yardımcı olabilir;

Akupunktur: Akupunktur uygulamasında vücudunuzdaki stratejik noktalara cildinizden ince iğneler yerleştirilir. Bazı çalışmalar akupunkturun adet sancılarını hafifletmeye yardımcı olduğunu göstermiştir.

Transkutanöz elektriksel sinir stimülasyonu (TENS): TENS cihazı, içinde elektrot bulunan yamalar kullanarak cilde bağlanır. Elektrotlar sinirleri uyarmak için değişen seviyede elektrik akımı sağlar. TENS, ağrı sinyalleri için eşiği yükselterek ve vücudunuzun doğal ağrı kesicilerinin (endorfinler) salınmasını uyararak çalışır. Çalışmalar, TENS’in menstrüel kramp ağrısını hafifletmede plasebodan daha etkili olduğu göstermiştir.

Bitkisel ilaç: Piknogenol, rezene veya kombinasyon ürünleri gibi bazı bitkisel ürünler adet sancılarında rahatlama sağlayabilir.

Akupresur: Akupunktur gibi, akupresür de vücuttaki belirli noktaları uyarmayı içerir. Ancak iğneler yerine cilt üzerine hafif bir baskı kullanılır. Akupresür ve adet sancıları üzerine araştırma sınırlı olsa da, akupresürün ader ağrılarını hafifletmede plasebodan daha etkili olabileceği görülmüştür.