Ağrılı ilişki (disparoni) organik sorunlardan psikolojik kaynaklı kaygı ve endişelere kadar çeşitli nedenlere bağlı görülebilir. Kadınların çoğu hayatlarının bir döneminde ağrılı bir ilişki yaşamıştır.
Ağrılı ilişki cinsel ilişkiden hemen önce, ilişki sırasında veya sonrasında ortaya çıkabilir. Ağrı geçici, kalıcı veya tekrarlayan niteliktedir. Tıbbi terim olarak ağrılı cinsel ilişki disparoni olarak ifade edilir. Ağrılı cinsel ilişki yaşıyorsanız mutlaka bir doktora başvurun. Ağrılı cinsel ilişki tedavisi nedene odaklı yaklaşım şeklindedir.
Cinsel ilişki sırasında ağrı oluşturacak nedenlerin saptanması ve ortadan kaldırması sorunu çözmeye yardımcı olacaktır.
Ağrılı cinsel ilişkide, genellikle sadece cinsel girişte (penetrasyon) ağrı olur.
Vajinaya tampon koymak dahil her türlü giriş ağrı yapar. İtme sırasında derin ağrı olabilir. Yanma şeklinde veya sızlama tarzında ağrı duyulabilir. Cinsel ilişkiden bir süre sonra zonklama şeklinde genital ağrılar hissedilebilir.
Cinsel ilişki sırasında tekrarlayan ağrı varsa bir doktora görünün. Sorunun erken saptanması ve tedavi edilmesi cinsel yaşamınızı normale çevirecektir. Cinsel ilişki sırasında ağrı olmasının fiziksel nedenleri, ağrının ilk girişte mi yoksa derin itme ile mi olduğuna bağlı olarak değişir. Duygusal faktörler de ağrılı cinsel ilişki nedeni olabilir.
Vajinaya girirş sırasında ağrı, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli faktörlerle ilişkili olabilir;
Vajinal ıslanma ve kaykanlığın yeterli olmaması: Bu genellikle yeterli ön sevişmenin olmadığı durumlarda görülür. Menopoz, doğumdan sonra veya emzirme sırasında östrojen seviyelerinde bir düşüş olur. Bazı ilaçların, cinsel isteği veya uyarılmayı etkilediği bilinmektedir. Bu durumlar vajinal ıslanma ve kayganlığı azaltarak cinsel ilişkiyi ağrılı hale getirir. Bu ilaçlar arasında antidepresanlar, tansiyon ilaçları, yatıştırıcılar, antihistaminikler ve bazı doğum kontrol hapları bulunur.
Vajinal yaralanma veya tahriş: Bu duruma geçirilmiş bir kaza, pelvik cerrahi, kadın sünneti veya doğum kanalını büyütmek için doğum sırasında yapılan bir kesi (epizyotomi) neden olabilir.
Enfeksiyon veya iltihap: Vajina kanalı veya idrar yolundaki bir enfeksiyon ağrılı ilişkiye yol açabilir. Genital bölgede egzama veya diğer cilt sorunları da ağrılı cinsel ilişki nedenidir.
Vajinismus hastalığı: İlişki sırasında vajinal duvar kaslarının istemsiz kasılmaları penetrasyonu ağrılı hale getirebilir.
Doğumsal anomaliler: Doğuştan tam olarak gelişmemiş bir vajinanın olması (vajinal agenezi) veya vajinal açıklığı engelleyen bir zarın bulunması (kusurlu kızlık zarı) gibi bir problem disparoniye neden olabilir.
Derin ağrı genellikle derin penetrasyon ile ortaya çıkar. Bazı pozisyonlarda daha kötü olabilir. Nedenleri şunlardır:
Bazı hastalıklar ve durumlar: Endometriozis, pelvik inflamatuar hastalık, rahim sarkması, rahmin ters olması, rahim miyomları, idrar kesesi iltihabı, irritabl bağırsak sendromu, pelvik taban fonksiyon bozukluğu, adenomiyozis, hemoroid ve yumurtalık kistleri derin ağrı yapabilir.
Ameliyatlar veya tıbbi tedaviler: Histerektomi dahil pelvik cerrahiden kaynaklanan yara izi, cinsel ilişki sırasında ağrıya neden olabilir. Radyasyon ve kemoterapi gibi kanser tedavileri, ilişkiyi ağrılı hale getiren değişikliklere yol açabilir.
Duygular cinsel aktivite ile derinlemesine ilişkili ve iç içedir. Bu nedenle ağrılı ilişkide rol oynayabilirler. Duygusal faktörler şunları içerir:
Psikolojik konular: Anksiyete, depresyon, fiziksel görünümle ilgili endişeler, yakınlık korkusu veya ilişki sorunları, düşük düzeyde uyarılma ve buna bağlı ağrıya neden olabilir.
Stres: Pelvik taban kasları günlük yaşamdaki strese tepki olarak kasılma eğilimindedir. Bu kasılmalar cinsel ilişki sırasında ağrıya katkıda bulunur.
Cinsel istismar: Ağrılı cinsel ilişkisi olan herkesin cinsel istismar öyküsü yoktur. Ancak istismar edilme hikayesi disparonide rol oynayabilir.
Duygusal faktörlerin ağrılı cinsel ilişki ile bağlantılı olup olmadığını söylemek zor olabilir. İlk gece ilişki sırasında ağrı olması, tekrarlayan ağrı korkusuna yol açarak gevşemeyi zorlaştırabilir. Bu da bir kısır döngü yaratarak daha fazla ağrıya neden olur. Cinselliği acıyla ilişkilendirirseniz, cinsel ilişkiden kaçınmaya başlarsınız.
Disparüni için tıbbi değerlendirme şu şekilde yapılır;
Kapsamlı bir tıbbi öykü: Doktor ağrıların ne zaman başladığını, nerede olduğunu, nasıl hissedildiğini, her cinsel ilişkide ve her cinsel pozisyonda olup olmadığını sorabilir. Ayrıca cinsel geçmiş, cerrahi geçmiş ve doğum hakkında bilgi alabilir. Bu sorular ağrının nedeni hakkında ipuçları verir.
Jinekolojik muayene: Jinekolojik muayene ile doktor cilt tahrişi, enfeksiyon veya anatomik sorunları kontrol eder. Ayrıca genital bölgeye ve pelvik kaslara hafif baskı uygulayarak ağrının yerini bulmaya çalışır. Vajinal muayenede vajina iç duvarlarını yanlara doğru açmak için spekulum adı verilen bir alet kullanılır.
Vajina ve rahim ağzının görsel muayenesi bu alet yardımı ile yapılır. Ağrılı cinsel ilişkiye giren bazı kadınlar pelvik muayenede rahatsızlık duyar. Vajinal muayene eğer çok acı verici ise ertelenir ve diğer testler yapılır.
Diğer testler: Cinsel ilişki sırasında ağrının diğer bazı nedenlerinden şüphelenilirse, pelvik ultrason ve diğer görüntüleme modaliteleri önerilir.
Bir enfeksiyon veya tıbbi sorun ağrıya katkıda bulunursa, nedeni tedavi etmek problemi çözecektir. Vajinal kayganlık sorunlarına neden olduğu bilinen ilaçların değiştirilmesi de semptomları ortadan kaldırabilir.
Menopoz sonrası kadınların çoğunda, cinsel ilişki sırasında ağrı, düşük östrojen seviyelerinden kaynaklı vajinal kuruluğa bağlı olur. Genellikle bu sorun doğrudan vajinaya uygulanan topikal östrojen ile tedavi edilebilir.
Yeni geliştirilen bazı ilaçlar östrojen gibi davranarak vajina mukozası üzerinde kayganlaştırıcı etki yaratır. Bu tür bazı ilaçların dezavantajı, sıcak basmasına neden olması, inme, kan pıhtılaşması ve endometrium kanseri riski taşıyabilmesidir. Ağrılı ilişkiyi hafifletmek için başka farklı ilaç çeşitleride vardır.
Bazı tıbbi olmayan tedaviler de ağrılı ilişkiyi önleyebilir;
Duyarsızlaştırma tedavisi: Ağrıyı azaltabilecek vajinal gevşeme egzersizlerinin yapılmasıdır.
Cinsel terapi: Cinsellik bir süredir ağrılı oluyorsa, tedaviden sonra bile cinsel uyarılmaya karşı duygusal bir tepki olabilir. Eşinizle ağrılı cinsel ilişki nedeniyle yakınlıktan kaçındıysanız, eşinizle iletişimi iyileştirmek ve cinsel yakınlığı geri kazanmak için yardıma ihtiyaç olabilir.
Bir danışmanla veya cinsel terapistle konuşmak bu sorunların çözülmesine yardımcı olacaktır. Bilişsel davranışçı terapi, olumsuz düşünce kalıplarını değiştirmede ve davranışları iyileştirmede yardımcı olur.
Cinsel ilişki sırasında idrar kesemde baskı ve ağrı hissediyorum. Eşim penisinin bir şeye temas ettiğini belirtiyor. Jinekoloğa gittim ancak ultrasonla muayne edip birşeyin yok dedi. Ama ilişki sırasında ağrı hala devam ediyor. Neden olabilir? Ürolojiye gitmem gerekir mi? Yaşım 21.
Şikayetleriniz devam ediyor ise tekrar muayene olmanız uygun olacaktır.
Cinsel ilişki sırasında eşim kendisinde yoğun kaşıntı olduğunu söylüyor her seferinde bu neden olabilir
Muayene edip değerlendirmek uygun olacaktır.