Kızlık Zarı Yapısı

Kızlık Zarı Yapısı Nedir?

Kızlık zarı (hymen) ortasında küçük bir açıklığı bulunan, vajinal girişte yerleşim gösteren perde şeklinde bir yapıdır. Kısa çapı yanlamasına dar olan, bir elips şeklindedir. Kızlık zarı tüm kadınlar arasında çap, kalınlık, şekil ve yapı olarak farklılık gösterir.

Kızlık zarı uzun çapı 25-35 mm, kısa çapı 20-25 mm arasında değişir. Ortasındaki açıklığın genişliği ise 15-20 mm arasındadır. Kalınlığı 2-3 mm olup kişiler arasında değişkenlik gösterebilir. Kızlık zarı vajina girişinin 0,5-1 cm kadar içinde yerleşir. Vajinanın derinlerinde değildir. Bu yüzden çarpma, düşme, mastürbasyon ve sürtünme dahil yüzeyel temas ve darbelerde bozulabilir.

Kızlık Zarı Yapısının Gelişimi

Kızlık zarı, vajinal kanalın bir parçasıdır. Anne karnında vajinal kanalın gelişimi üçüncü gebelik haftasında başlar. On ikinci gebelik haftasında uterovajinal kanal denen ilkel bir yapı haline gelir. Yirminci gebelik haftasında ise vajinal kanal gelişimi tamamlanır.

Kızlık zarı vajinal kanal girişinde bulunan bir çıkıntıdan gelişir. Oluştuğunda vajinal kanal girişini kapatır. Doğuma yakın bir zamanda ortasında kızlık zarı deliği denen bir açıklık oluşur. Kızlık zarı deliği bazen doğumdan sonra kısa bir süre içinde de oluşabilir.

Çok nadiren kızlık zarı açıklığı doğuştan oluşmaz. Buna imperfore hymen (kapalı kızlık zarı) denir. Kapalı kızlık zarı olan bir kişide ilk adet kanı ve vajinal sekresyonlar dışarı atılamaz. İçerde biriken kan ve sıvı tekrarlayan alt batın ağrıları yapar.

Kızlık Zarı Yapısı Nasıldır?

Kızlık zarı renk, kıvam ve yapı olarak ağız, damak ve yanak içini kaplayan mukozaya benzer. Kızlık zarı ne kadar ince olsa da şeffaf bir yapıda değildir. Kanlanmasını vajinal duvarı besleyen damar yapılarından alır. Zayıf bir sinir ağı içerir. Bu nedenle yırtıldığında genellikle hafif bir ağrı hissedilir.

Kızlık zarı yapısı esnek bir özellik gösterir. Bu özelliğini içerdiği elastin ve kollojen gibi bağ doku elemanlarına borçludur. Bazı kadınlarda o kadar elastik bir yapıdadır ki ilişki sırasında bozulmaz. Bu tip kızlık zarı olan birinde ilk gece kanaması da olmayacaktır. Bu durum çiftler arasında kafa karışıklığına yol açar. İlk gece ilişki yaşamış bu kadınların jinekolojik muayenelerinde kızlık zarının sağlam olduğu görülür.

Kızlık zarı kalınlığı genellikle 2-3 mm arasında değişir. Ancak her kadında kızlık zarı kalınlığı aynı değildir. Bazen çok ince bazen de kalın (etli) bir yapı özelliği gösterir. İnce yapılı kızlık zarı ilişki sırasında kolay zedelenir veya bozulur. Kalın kızlık zarı yapısı ise ilişkiye girmede zorlanma, kızlık kanamasının fazla olması veya ağrılı cinsel ilişki gibi şikayetler oluşturabilir.

Esnek Kızlık Zarı Yapısı

Esnek kızlık zarı yapısı, nadir görülen bir kızlık zarı çeşididir. Esnek kızlık zarında ilişki ile kanama olmaz. Kızlık zarı ilişki sırasında bozulmaz. Ancak tekrarlayan ve zorlayıcı ilişkilerde kızlık zarının yırtılma olasılığı vardır. Esnek kızlık zarı olan bir kadında kızlık zarı deliği genellikle 20 mm üzerindedir.

İlişki sırasında kızlık zarı açıklığının çapı 25-30 mm ve üzerine çıkabilir. Bu da kızlık zarının bozulmadan vajinal penetrasyonun sağlanmasına olanak tanır. Kızlık zarı açıklığındaki bu esneklik kızlık zarının içyapı özelliğinden kaynaklanır. Esnek yapıda olan kızlık zarı bu bayanlarda daha elastik bir yapıya sahiptir.

Bozulmuş Kızlık Zarı Yapısı

İlişki ile bozulmuş kızlık zarı en sık saat 5-7 hizasından yırtılır. Sonraki tekrarlayan ilişkilerde diğer kısımlarda yırtılarak vajina girişi açılır. Kızlık zarının iyileşerek tekrar eski haline gelmesi mümkün değildir. Ancak yırtılan kenar uçlarında vajinal duvara doğru çekilme ve iyileşme görülür.

Doğumla birlikte bozulmuş kalıntı kızlık zarı parçaları vajinal duvara yaklaşıp nodüler bir hal alır. Doğum yapmış kadınlardaki kızlık zarının bu görünümüne caruncula myrtiforme adı verilir.

Kızlık Zarı Yapısı Muayenesi

Kızlık zarı yapısının muayenesi kolay ve basit bir görsel değerlendirmedir. Muayene jinekolojik masada Kadın Hastalıkları Ve Doğum Uzmanı tarafınca yapılır. Kızlık zarı jinekolojik masada, bacaklar yanlara açıldığında, iç dudaklar dışa doğru aralanarak görülebilir. Kızlık zarı yapısının muayenesi ile şunlara bakılır;

• Kızlık zarının şekli,
• Kızlık zarının yapısı,
• Kızlık zarının bütünlüğü,
• Kızlık zarının kalınlığı,
• Kızlık zarı rengi ve doku özelliği (kızarıklık, lezyon, ülser vs. var mı),
• Yırtık yeri ve derinliği (saat yönünde belirtilir).

Kızlık Zarındaki Yapısal Çeşitlilikler

Kızlık zarı yapısı ve tipi her kadında farklıdır. Ancak çoğu kadında (%70-90) açıklığı daire şeklinde olan yuvarlak kızlık zarı çeşidi bulunur. İkinci sıklıkta (%5-10) ise şekli hilali andıran yarımay kızlık zarı tipi vardır. Daha nadir olarak bölmeli, saçaklı, girintili ve labial şekilli kızlık zarı tipleri de görülür.

Kızlık zarının bu şekil özellikleri yanında yapısal farklılıkları da bulunmaktadır. Kızlık zarının ince veya kalın olması, elastik veya sert (rijit) olması yapısal farklılıklara neden olur.

İçerdiği elastin, kollajen, kılcal kan damar ağı ve sinir sonlanmalarının sayısı, kızlık zarındaki kanama ve ağrı özelliklerini belirler. Kimi kızlık zarı yırtıldığında çok az miktarda kanama olurken kalın ve damar ağı zengin olan zarlarda fazla miktarda kanama görülebilir.

Doğal Çentikli Kızlık Zarı Yapısı

Bazı kadınlarda kızlık zarı serbest kenarında doğuştan gelen küçük bir girinti bulunur. Bu girinti genellikle muayene sırasında tesadüfen fark edilir. Buna doğal çentik bulgusu denir. Doğal çentik bulunan bir kızlık zarında kanama normal kızlık zarı ile benzerdir. Ancak bu görünüm muayene sırasında kenar zedelenmesi ile karışabilir.

Düzgün yüzeyli olması ve devam eden kenar ile keskin bir sınır oluşturmaması doğal çentik yapısının muayene bulgularıdır.